ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ-ΠΑΛΙΑ ΠΟΛΗ
Δεν θα παραλείψετε να ανεβείτε στο φρούριο της
Καβάλας, σήμα κατατεθέν της πόλης. και όπως όλες
οι Βυζαντινές οχυρώσεις, έτσι και το φρούριο της
Καβάλας έχει τον εξωτερικό περίβολο και τη
κυρίως ακρόπολη, το έσχατο τμήμα άμυνας κάθε πόλης.
.
Η ακρόπολη του Κάστρου μήκους 65 μέτρων είναι βυζαντινό κτίσμα του οποίου η κατασκευή τοποθετείται στα 1425. Ένα σύμπλεγμα πύργων προμαχώνων και ισχυρών τειχών μπορούσε να εγγυηθεί την αποτελεσματική άμυνα της πόλης που ανέκαθεν είχε να αντιμετωπίσει πλήθος εξωτερικών εχθρών λόγω της στρατηγικής σημασίας της γεωγραφικής της σχέσης.
Μετά την άλωση, τον εποικισμό και ουσιαστικά την ίδρυση της νέας πόλης, ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής μαζί με τον Βεζύρη Ιμπραήμ, ενδυναμώνουν το τείχος και το επεκτείνουν με αποτέλεσμα να συμπεριλαμβάνει όλες τις κατοικίες. Χτίζουν το υδραγωγείο της πόλης (Καμάρες) και μετατρέπουν με λίγα λόγια την Καβάλα σε ένα σχεδόν απόρθητο και πλήρως εξοπλισμένο μεσαιωνικό κάστρο.
Παρότι με το πέρασμα των αιώνων τα κτίσματα του κάστρου δέχτηκαν σειρά βομβαρδισμών και λεηλασιών ορισμένα τμήματα διατηρούνται μέχρι σήμερα σε πολύ καλή κατάσταση.
Για τελευταία φορά η ακρόπολη
χρησιμοποιήθηκε στη διάρκεια του Β’
Παγκοσμίου Πολέμου, όταν καταλήφθηκε από τα
στρατεύματα κατοχής. Τότε κτίστηκαν μπροστά
από το φυλάκιο δύο δωμάτια, που
χρησιμοποιήθηκαν σαν γραφεία και που τείχισαν
την αρχική του είσοδο. Το κτίσμα αυτό
κατεδαφίστηκε μεταπολεμικά. Ίχνη του
διακρίνονται στο έδαφος καθώς και στην
πρόσοψη του φυλακίου.
Από αυτό όταν έχει καθαρή ατμόσφαιρα μπορεί κανείς να δει πεντακάθαρα τη Θάσο, τις χερσονήσους της Περάμου και του Αγίου Όρους ακόμα και τη Σαμοθράκη.
Το 1964 ο Δήμος Καβάλας αγόρασε έναντι 40.000
δραχμών το φρούριο από την Αιγυπτιακή
κυβέρνηση
Πολύ ενδιαφέρον μνημείο είναι το τζαμί του Χαλίλ μπέη
Ανεβαίνοντας για το Κάστρο από την οδό Μεχμέτ Αλή συναντάμε το “Συγκρότημα Χαλίλ Μπέη” που περιλαμβάνει το ομώνυμο τέμενος του Χαλίλ Μπέη των αρχών του 20ου αιώνα, παλαιότερο μιναρέ, ίσως του 16ου αιώνα και μεντρεσέ (ιεροδιδασκαλείο).
Η συνοικία Χαλίλ Μπέη αναφέρεται σε φορολογικό κατάστιχο του 1569 (δεν γνωρίζουμε βέβαια το μέγεθος και τα όριά της), κατά συνέπεια το τζαμί πρέπει να κτίστηκε την περίοδο της ανασυγκρότησης της πόλης,
Ήταν το δεύτερο σε μέγεθος και σπουδαιότητα τέμενος της Καβάλας (μετά το τζαμί του Ιμπραήμ πασά, τη σημερινή εκκλησία του Αγίου Νικολάου).
Στη θέση του τζαμιού του Χαλίλ μπέη προϋπήρχε, σύμφωνα με τα αρχαιολογικά ευρήματα και την προφορική παράδοση, η βυζαντινή εκκλησία της Αγίας Παρασκευής.
Στο χώρο αυτό, πρόσφατες ανασκαφικές έρευνες της 12ης Εφορείας Βυζαντινών αρχαιοτήτων αποκάλυψαν το πρώτο χριστιανικό λατρευτικό κτίσμα της περίκλειστης πόλης (είναι ορατό από το γυάλινο δάπεδο του τζαμιού), καθώς και ένα μικρό νεκροταφείο της βυζαντινής περιόδου.
Το τζαμί αποτελούσε μέρος ενός ευρύτερου συγκροτήματος που περιλάμβανε και μεντρεσέ (ιεροδιδασκαλείο, με οκτώ δωμάτια για τους μαθητές), ο οποίος επίσης έχει σωθεί σε καλή κατάσταση. Στις αρχές του 20ού αιώνα μέσα στο συγκρότημα λειτούργησε και σχολείο κοριτσιών, πρώτης βαθμίδας.
Με την έλευση των προσφύγων στο τζαμί και στα μικρά δωματιάκια του μεντρεσέ εγκαταστάθηκαν προσφυγικές οικογένειες για πολλές δεκαετίες. Την περίοδο 1930 – 1940 στο τζαμί στεγαζόταν η Φιλαρμονική του Δήμου και έτσι απέκτησε την επωνυμία «Τζαμί της Μουσικής». Την ίδια περίοδο πρέπει να κατεδαφίστηκε ο τοίχος περίφραξης του θρησκευτικού κτίσματος κι έτσι δημιουργήθηκε το σημερινό μικρό πλάτωμα. 
Ο μιναρές γκρεμίστηκε κατά τη δεκαετία του 1950.
Τζαμί και μεντρεσές έχουν προσφάτως αναστηλωθεί και αποκατασταθεί (εκτός από τον μιναρέ).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου